Sa bawat entabladong pinuno ng liwanag, may mga artistang hindi lang umaarte, kundi nagbibigay-buhay sa kulturang Pilipino.

Sa isang makabagbag-damdaming okasyon, ginunita at pinarangalan sina Miss Nora at Pelita — dalawang haligi ng sining at musika — sa isang espesyal na tribute na puno ng emosyon, awitin, at alaala.

Ang programa ay sinimulan sa isang tahimik na sandali, habang ang mga nota ng isang sentimental na kanta ay dahan-dahang lumutang sa hangin.

Ang mga salitang, “Song my heart began to sleep the day you came along,” ay tila paalala ng isang bagong simula — isang paanyaya sa paggunita ng isang makulay na nakaraan at sa walang-kupas na ambag ng dalawang babaeng naging simbolo ng galing ng lahing Pilipino.

Hindi matatawaran ang naiambag nina Miss Nora at Pelita sa industriya ng sining. Sa loob ng mahigit tatlong dekada, naging ilaw sila ng maraming Pilipino — hindi lamang sa Pilipinas, kundi maging sa iba’t ibang panig ng mundo, kabilang na ang England, kung saan isinagawa ang espesyal na pagdiriwang.

Hindi lang ito isang tribute show. Isa itong pagdiriwang ng alaala at pag-asa. Ipinakita rito ang tunay na diwa ng sining — isang sining na hindi natitinag ng panahon, na patuloy na nagbibigay-inspirasyon, kahit pa sa gitna ng pagkawala at lungkot.

Sa mga salitang binitiwan ng isa sa mga tagapagbigay-parangal: “Hindi nila gugustuhin na ito’y gawin sa ibang paraan kundi sa paraang ipinapakita na ang buhay ay nagpapatuloy. Ang palabas ay dapat magpatuloy.”

Limang salitang muling binigyang-diin ng lahat: The show must go on.

Ito’y hindi lamang para sa entablado kundi sa tunay na buhay. Sa likod ng bawat ngiti sa stage ay ang lungkot ng pagkawala, ngunit higit doon ay ang diwang bumabangon at patuloy na nagbibigay saysay sa bawat araw.

Ito rin ang naging tema ng gabing iyon — ang pagpapatuloy ng mga naiwan, habang dala ang alaala ng mga nauna.

Sa gitna ng mga palakpakan at mga alaala ng tagumpay, inalala rin ng mga kaibigan at pamilya ang pagkatao nina Miss Nora at Pelita. Hindi lamang sila mga artista sa mata ng publiko. Sila rin ay naging ina, anak, kaibigan, at gabay sa mga nakasama nila sa industriya.

“Higit sa kanilang mga parangal, ipinagdiriwang natin ang kanilang puso — ang kanilang malasakit, pagmamahal, at kabutihan sa kapwa,” pahayag ng isa sa mga dumalo sa tribute.

Ang kanilang mga kwento sa likod ng kamera ay higit pa sa anumang award. Ang kanilang simpleng pakikisama, pagbibigay-lakas sa mga bagong artista, at ang kanilang walang sawang suporta sa kapwa ay tunay na kabayanihan na hindi laging nakikita ng publiko.

Isa sa mga itinatampok sa tribute ay ang pagkanta ni Mr. Alejandro, isang orihinal na talento sa musika. Ang kanyang mensahe: “Para kina Mama, Mina, at MCI. Para sa lahat ng mga nauna sa atin at nagbigay daan. Salamat at nariyan kayo palagi.”

Ang mga salitang ito ay sumasalamin sa pagbibigay-galang hindi lamang sa dalawang pinarangalan kundi sa kabuuang pundasyon ng sining Pilipino — sa lahat ng nagtaya, lumaban, at nagpatuloy para maitaguyod ang sining kahit sa mga panahong hindi ito prayoridad ng lipunan.

Makikita rin sa tribute ang pagkakaisa ng mga kapwa artista at mga kaibigan na dumalo. “Lahat kayo, naroon rin noong linggo. Salamat talaga. Napakahalaga ng presensiya niyo sa akin,” sambit ng isa sa mga nagsalita.

Ang ganitong klase ng pagkakaisa sa panahon ng pagluluksa ay hindi matutumbasan ng kahit anong salapi o parangal. Isa itong patunay na ang sining ay hindi lang para sa aliwan — ito ay buhay, pamilya, at pagkakapatiran.

Sa pagtatapos ng gabi, habang muling pinatugtog ang awiting tumimo sa puso ng lahat, malinaw ang mensahe ng buong pagdiriwang: Ang alaala nina Miss Nora at Pelita ay mananatiling buhay — sa puso ng kanilang pamilya, kaibigan, at sa sining na kanilang pinagyaman.

Ang gabi ng tribute ay naging paalala sa ating lahat na ang tunay na sining ay walang hangganan. Hindi ito natatapos sa huling eksena o huling kanta. Patuloy itong nabubuhay sa bawat taong kanilang naantig, sa bawat inspirasyong naibahagi, at sa bawat awit at kwentong iniwan.

Habang isinusulat ang artikulong ito, hindi maiiwasang makaramdam ng kaunting lungkot. Ngunit higit pa roon ay pasasalamat. Salamat sa musika, sa sining, at sa kabutihan ng dalawang babaeng nag-iwan ng marka sa puso ng bawat Pilipino.

Sa alaala nina Miss Nora at Pelita, ang palabas ay patuloy na magpapatuloy.