[REPORTAJENG ESPESYAL] Isang Buhay ang Nasawi Dahil sa Rabies: Paano Nangyari at Paano Maiiwasan?

CABUYAO, LAGUNA – Isang trahedyang nag-ugat sa isang tila maliit na insidente ang muling nagpaalala sa publiko ukol sa panganib ng rabies at kahalagahan ng kumpletong bakuna. Isang 31-anyos na lalaki ang pumanaw makalipas ang siyam na buwan matapos siyang makagat ng aso – at hindi niya natapos ang kinakailangang anti-rabies treatment.

Ang Biktima at ang Kagat ng Aso

Kinilala ang biktima bilang si Janelo Limbing, isang factory worker mula sa Cabuyao, Laguna. Ayon sa kanyang kinakasama na si Eva Peñalba, si Limbing ay nakagat ng isang asong pagmamay-ari ng kamag-anak habang bumibisita sa Cavite noong Agosto 2024. Ang aso ay nakatali ngunit agresibo umano. Makalipas ang ilang araw, namatay rin ang nasabing hayop at ipinapalagay na positibo ito sa rabies, base sa sintomas tulad ng pagsusuka at paglalaway.

“Sana noon pa lang ay natapos na niya ang bakuna. Pero hirap din kami sa gastos, saka kailangan niya pumasok sa trabaho,” pagbabahagi ni Peñalba sa panayam ng GMA News.

Hindi Kumpletong Bakuna, Buhay ang Kabayaran

Matapos ang insidente, agad namang nagpabakuna si Limbing ng unang dose ng post-exposure prophylaxis (PEP). Ngunit ayon sa kanyang pamilya, hindi niya ito natapos. Ang buong rabies vaccination protocol ay binubuo ng apat hanggang limang injections sa loob ng 14-28 araw. Dahil sa kakulangan sa oras, gastos, at kaalaman, hindi na siya nakabalik sa health center para sa mga susunod na dose.

“May bayad kasi, mahigit dalawang libo ‘yung una. ‘Di na siya bumalik sa susunod kasi nag-o-overtime na siya noon sa trabaho,” dagdag ni Peñalba.

Paglala ng Kalagayan at Kamatayan

Noong Mayo 15, 2025, makalipas ang halos siyam na buwan, nakaramdam si Limbing ng lagnat, pananakit ng katawan, at labis na takot sa tubig – mga klasikong sintomas ng rabies. Isinugod siya sa ospital ngunit huli na ang lahat. Ayon sa mga doktor, ang rabies ay halos 100% fatal kapag nagsimula nang lumabas ang sintomas.

Sa loob ng tatlong araw, mabilis ang paglala ng kanyang kondisyon. Bago siya bawian ng buhay noong Mayo 18, nakuha pa ng kanyang kinakasama ang isang video kung saan emosyonal niyang binigkas ang huling mensahe para sa kanyang mga anak at pamilya.

“’Wag n’yo akong kalimutan, mahal ko kayong lahat…” ani Limbing sa video habang nanginginig.

→ Swipe to see more articles

Related Posts

BISTADO NA! Ashley Ortega Nagsalita Kung Paano Siya Trinato ni Carmina Villarroel (NH)

HALA GRABE! Lotlot De Leon Nagulat Sa Nakita Nang Puntahan Nila Ang Puntod Ni Nora Aunor (NH)

Himlay Matindi: Kim, Sinuko Na si Paulo! Sa Wakas, Inamin Na Din ni Kim. Super Thankful Sya na May.. (NH)

🔥 GIGIL SI XIAN! NAGKAINITAN NA SILA NI “DADDY PAU” DAHIL SA SELOS KAY KIM CHIU? 🔴 (NH)

WOW! KATHRYN & ALDEN READY FOR MARRIAGE—PRENUP AGREEMENT REVEALED! MUST WATCH! (NH)

VILMA SANTOS HUMlHINGl NG DASAL PARA SA ANAK NIYANG SI LUIS MANZANO MATAP0S NA MA0SPITAL NITO! (NH)

ERICH GONZALES: GANITO PALA ANG PINAGDAANAN SA KAMAY NG KANYANG ASAWA! (NH)

Kim Chiu Gets Emotional in Public, Shares Heartfelt Confession — Paulo Avelino Surprised Too! (NH)

Panawagan at Paalala

Ayon sa Department of Health (DOH), ang rabies ay ganap na maiwasan kung agad na mabibigyan ng kumpletong post-exposure prophylaxis ang mga nakagat ng aso o pusa. Higit pa rito, ang regular na pagpapabakuna sa mga alagang hayop ay pangunahing paraan upang maputol ang cycle ng rabies transmission.

Dr. Eric Tayag, isang eksperto mula sa DOH, ay nagpaalala:

“Kung kayo ay makagat o makalmot ng hayop, kahit ito ay alaga pa ninyo, agad na magpatingin at magpaturok. Huwag maghintay sa sintomas—pag dumating na ‘yan, wala nang lunas.”

Mas Malawak na Problema

Ayon sa mga datos ng DOH noong 2024, may mahigit 300 kaso ng pagkamatay sa rabies sa bansa bawat taon. Isa sa mga pangunahing dahilan nito ay kakulangan sa access, awareness, at affordability ng anti-rabies vaccines.

May mga panukalang batas na rin na naghihikayat ng libreng rabies vaccination para sa mga mahihirap at mas komprehensibong programang pangkomunidad para sa anti-rabies education.

Konklusyon: Isang Paalala ng Buhay at Kamatayan

Ang kwento ni Janelo Limbing ay hindi lang isang personal na trahedya, kundi isang pambansang aral. Sa isang sistemang may limitadong akses sa preventive healthcare, isang maliit na sugat mula sa kagat ng aso ay maaaring maging sanhi ng hindi matatawarang pagkalugi—ang pagkawala ng isang ama, asawa, at anak.

📌 Mga Kaugnay na Artikulo:

Paano maiiwasan ang rabies? (GMA Public Affairs)
Rabies deaths in the Philippines rising amid vaccine shortage
DOH: Rabies is 100% fatal, but 100% preventable

📺 Panoorin ang ulat mula sa 24 Oras Weekend:

YouTube Link – GMA News

📣 Kung may alaga kang hayop, siguraduhing ito ay may bakuna. At kung ikaw ay makakagat, huwag ipagsawalang-bahala — magpabakuna agad. Ang buhay ay walang kapalit.