Sa bawat relasyon, may mga salitang kayang gamutin ang sugat—at mayroon ding mga salitang kayang durugin ang puso nang tuluyan. Para kay Alina, ang salitang iyon ay “baog.”

Ilang buwan pa lang siyang kasal kay Marco, isang biyudong may dalawang anak, at buong akala niya ay natagpuan na niya ang tahanang matagal niyang hinintay. Si Marco ay mabait, mahinahon, at tila handang ipaglaban siya. Ang dalawang batang sina Yana at Milo naman ay mabilis na nagkagaanan ng loob sa kanya. Dati pa man, gusto na talaga ni Alina ng sariling pamilya—kahit may takot siya na baka hindi niya ito makamit.

Isang araw, matapos ang sunud-sunod na konsultasyon sa doktor, ibinahagi niya kay Marco ang balitang matagal na niyang kinatatakutan: mababa ang posibilidad niyang magkaanak. Hindi imposible… pero mahirap. Mas mahirap kaysa sa normal.

Inasahan niya ang pag-unawa. Inasahan niya ang yakap. Pero ang sumalubong sa kanya ay isang katahimikang mas malamig pa sa hangin ng umaga.

“Hindi mo ba kayang ibigay sa ’kin ang isang tunay na pamilya?” tanong ni Marco, hindi makatingin sa kanya.

“May pamilya ka na. May mga anak ka na,” sagot ni Alina, pilit na kalmado.

“Hindi iyon galing sa sarili kong asawa ngayon,” malamig niyang tugon.

At doon nagsimula ang pagguho.

Sumunod ang mga araw na punô ng malamig na pakikitungo. Hindi na siya sinasabayan kumain, hindi na siya kinakausap, at tila ba anumang gawin niya ay mali. Hanggang isang umaga, habang nagsisimula pa lang ang araw, dumating ang unang hampas ng tunay na sakit.

Nasa sala si Alina nang dumating ang ina ni Marco—isang babaeng matagal na niyang gustong makuha ang respeto. Pero ngayong kaharap niya ito, kita ang galit at paghamak.

“Bakit mo niloko ang anak ko? Kung alam naming baog ka, hindi ka na sana naging bahagi ng pamilya namin,” diretsong sabi ng ina.

Napaupo si Alina, parang gumuho ang mundo. Hindi niya alam kung paano sasagot. Hindi niya alam kung paano magpaliwanag sa isang taong hindi naman gustong makinig.

“Lumabas ka sa bahay na ’to,” dagdag pa ng ina. “Hindi ka bagay sa amin.”

Lumingon siya kay Marco, umaasa ng kahit kaunting pagtatanggol.

Pero nakayuko lamang ito.

Walang salita. Walang laban. Walang pipigil.

Parang ang taong minsan siyang minahal ay bigla na lamang naglaho.

Tumayo si Alina. Mahina ang tuhod, nanginginig ang kamay, at hirap huminga. Kinuha niya ang maliit na bag at dahan-dahang lumabas ng pintuan. Bawat hakbang ay parang may buhol sa dibdib niya. Bawat hinga ay parang tinutusok ng karayom ang puso niya.

Sa labas, nang walang nakakakita, bumigay siya.

Napasandal sa poste. Umiyak nang walang tunog. Bumagsak sa lupa na parang batang hindi alam kung saan tutungo.

“Baog.”
“Hindi ka bagay.”
“Lumabas ka.”

Paulit-ulit sa isip niya, tila ba nilalamon siya ng mga salitang iyon.

Akala niya tapos na ang lahat.

Hanggang may narinig siyang kaluskos sa likod.

Paglingon niya, dalawang maliit na boses ang sabay na sumigaw.

“Mama!”

Si Yana at Milo, humahangos, umiiyak, habol-pawis, nakapaa pa.

“Mama! Huwag kang umalis!” sigaw ni Milo, yakap agad sa bewang niya.

“Mama, please… ’Wag mo kami iwan,” hagulgol naman ni Yana.

Hindi agad nakapagsalita si Alina. Para siyang binuhusan ng liwanag sa gitna ng dilim. Ang dalawang batang hindi niya ipinanganak, pero minahal niya nang buong puso—ngayon ay pilit siyang hinahabol, ayaw siyang bitawan.

“Bakit kayo lumabas? Nasaan ang papa n’yo?” nanginginig niyang tanong.

“Wala kaming pakialam kung anong sinasabi nila,” sagot ni Yana. “Ayaw namin ng ibang mama. Ikaw ang mama namin.”

Napaiyak siya nang tuluyan. Umiyak nang malakas, hindi dahil sa sakit, kundi dahil sa isang uri ng pagmamahal na hindi niya inakalang matatanggap.

Nang makalapit si Marco, huli na. Nakita niyang yakap-yakap ng mga anak niya si Alina. Nakita niyang umiiyak sila hindi dahil naglalaro, kundi dahil natatakot—natatakot mawalan ng pangalawang ina na tumuring sa kanila na tunay na anak.

At doon niya na-realize ang pagkakamali.

“Honey… Alina… I’m sorry…” nanginginig niyang sambit.

Pero ang mga bata ang unang sumagot.

“Papa, ikaw ang mali! Bakit mo pinalayas si Mama?” sigaw ni Milo.

“Hindi mahalaga kung kaya niyang magkaanak. Kami ang anak niya!” dagdag ni Yana.

Tumigil ang oras.

At sa wakas, nakita ni Marco ang katotohanan na hindi niya nakita dahil sa pressure, takot, at maling pag-iisip: ang pagiging ina ay hindi nasusukat sa dugo, sa sinapupunan, o sa kakayahang manganak. Ang pagiging ina ay nakikita sa bawat haplos, bawat oras, at bawat pagmamahal na ibinibigay nang buong puso.

Lumapit siya kay Alina, dahan-dahan.

“Patawarin mo ako,” bulong niya.

Hindi agad sumagot si Alina. Pinunasan niya ang luha. Huminga nang malalim. Tumingin sa dalawang batang nakayakap sa kanya.

At doon niya sinabi ang salita na hindi nila inaasahan.

“Hindi ko kayo iiwan.”

Nag-iyakan ang magkakapatid. Si Marco ay lumuhod at niyakap silang lahat. At sa gitna ng pagkalat ng sikat ng araw, unti-unting natunaw ang bigat sa dibdib ni Alina.

Hindi niya kailanman binura ang sakit, pero sa araw na iyon, napatunayan niyang hindi nasusukat ang halaga ng isang babae sa kakayahan niyang magdalang-tao.

Dahil minsan, may mga batang tatawag sa ’yo ng “Mama” kahit hindi mo sila ipinanganak—dahil ikaw ang nagparamdam sa kanila ng tunay na tahanan.