Ang flight AI171, isang commercial aircraft na may daan-daang sakay, ay bumagsak ilang minuto matapos mag-take off mula sa isang pangunahing paliparan. Sa simula’y inakala itong isang malagim na aksidente dulot ng mechanical failure, gaya ng madalas na isinasangkot sa ganitong insidente. Ngunit matapos ang masusing imbestigasyon, unti-unting lumitaw ang isang mas nakakabiglang posibilidad:
Maaaring sinadyang mangyari ang trahedya.

Pagbubunyag ng Black Box: Sandaling Nagbago ang Lahat

Ayon sa mga ulat mula sa aviation investigators, ang Flight Data Recorder o black box ay nakakuha ng isang hindi pangkaraniwang kilos sa loob ng cockpit: isang pilotong nakatalaga noong araw na iyon ang aktibong hinawakan at binuksan ang fuel shutoff switch, tatlong segundo bago bumagsak ang eroplano.

Ang switch na ito ay hindi karaniwang gagalawin habang nasa mid-flight o takeoff phase — maliban na lang kung may emergency protocol, na sa kasong ito ay wala naman.

Sino ang Pilotong Ito? At Bakit?

Bagaman hindi pa inilalabas ang opisyal na pangalan ng piloto, mga source na malapit sa imbestigasyon ay nagsabing ang naturang crew member ay nakitaan ng mga “red flags” sa kanyang psychological profile ilang buwan bago ang insidente. May ulat din na may iniindang personal na problema at matinding stress, ngunit hindi raw ito agad naiparating sa airline management.

Ang tanong ngayon:
Paano nakalusot ang ganitong kondisyon sa masinsinang screening ng airline?
At bakit walang nakapansin sa pagbabagong asal ng naturang piloto?

Isang Malalim na Sistema ng Pagkakamali

Lumilitaw na ang insidente ng AI171 ay hindi lang isang kaso ng indibidwal na pagkukulang. Sa halip, tila ito ay resulta ng isang serye ng sistematikong kabiguan — mula sa monitoring ng mental health ng crew, hanggang sa kakulangan ng safeguards sa cockpit.

May mga ulat na nagkulang ang airline sa regular psychological evaluations, at ang ilang crew members ay umano’y nagreport na ng kakaibang kilos ng nasabing piloto ngunit hindi raw ito pinansin.

Reaksyon ng mga Pamilya: Galit, Lungkot, at Pagkalito

Para sa mga pamilya ng mga nasawi, ang bagong detalye ay mas lalong nagpalalim ng sakit at galit.
“Akala namin aksidente lang. Pero kung totoo ngang sinadya ito, ibang usapan na ’yan. Iba ang pagkawala ng mahal mo sa isang trahedya na gawa ng ibang tao — lalo na kung siya ay isang pinagkakatiwalaan sa loob ng eroplano,” pahayag ng isang kaanak ng biktima.

Panawagan Para sa Hustisya at Reporma

Muling sumiklab ang panawagan mula sa publiko at ilang mambabatas para sa mas mahigpit na mental health screening at oversight sa aviation industry.
“Hindi sapat na magaling magpalipad ang isang piloto. Dapat ding masiguro na siya ay emotionally stable at mentally fit,” ayon sa isang senador.

May mga panukala na rin para gawing obligatory ang quarterly psychological assessment para sa lahat ng flight crew — hindi lang bilang standard procedure, kundi bilang proteksyon sa lahat ng pasahero.

Ang Air Safety ay Hindi Lang Teknolohiya — Kundi Tiwala

Ang kaso ng AI171 ay muling nagpapaalala sa atin na ang pinakaimportanteng bahagi ng isang eroplano ay ang mga taong nagpapatakbo nito. Anumang teknolohikal na seguridad ay mawawalan ng saysay kung ang taong may hawak ng control ay hindi handa — o, sa mas malalang kaso, may balak na salungat sa kanilang tungkulin.

Wala Pang Opisyal na Desisyon — Ngunit Tumitibay ang Hinala

Habang patuloy ang imbestigasyon, mas maraming ebidensya ang tumuturo sa posibilidad ng intentional sabotage sa loob mismo ng cockpit. Ang pagkilos sa fuel switch, na ayon sa black box ay “walang dahilan at walang koordinasyon,” ay isa sa mga pinaka-kritikal na punto sa kasong ito.

At habang ang publiko ay naghihintay ng opisyal na ulat, ang tiwala sa kaligtasan ng himpapawid ay muling sinusubok.

Isang Trahedya na Maaaring Naiwasan — Kung May Nakinig Mas Maaga

Ang AI171 ay hindi lamang bumagsak sa pisikal na anyo — ito rin ay pagbagsak ng tiwala, ng sistemang dapat nagsisilbi sa kaligtasan, at ng katahimikan ng mga naiwan.