Ang Bilis ng Kapangyarihan: Paano Nagbigay-daan ang Badyet ng OVP sa Mainit na Talakayan Tungkol sa Politika ng 2028 at Pambansang Pananagutan

Ang pulitika sa Pilipinas ay muling nagpakita ng mabilis at dramatikong pagbabago, kung saan ang isang simpleng pagdinig sa badyet sa Senado ay naglantad ng mas malawak at mas masalimuot na political maneuvers na nakatutok sa papalapit na 2028 Presidential Elections. Ang pagharap ni Vice President Sara Duterte sa Senado upang ipagtanggol ang panukalang badyet ng Office of the Vice President (OVP) para sa taong 2026, na nagkakahalaga ng PhP 889 milyon, ay nagbigay-daan sa isang hindi inaasahang pagpapakita ng suporta na humantong sa isang mabilis na pagtatapos ng interpelasyon. Ang mga kaganapan ay hindi lamang tungkol sa pera; ito ay tungkol sa political survival, ambisyon, at ang patuloy na labanan para sa pananagutan sa gitna ng matitinding isyu ng korapsyon.

Ang Pagtatago ng mga Senador at ang Amoy ng 2028
Nagsimula ang pagdinig sa Senado na pinamumunuan ni Senador Sherwin Gatchalian, at dinaluhan ng mga sikat na pangalan tulad nina Migz Zubiri, Imee Marcos, Bong Go, Erwin Tulfo, Loren Legarda, Robin Padilla, at Jinggoy Estrada. Ang tindi ng pulitikal na eksena ay naramdaman nang mapansin na tila “bumaliktad na lahat” ang mga senador at “nagpapabango” kay VP Sara. Ang hindi karaniwang bilis at kasiglahan sa pagpapakita ng suporta ay agad na iniugnay sa isa: ang 2028 election.

Sa patuloy na pagiging “number one” ni VP Sara sa mga survey ng mga posibleng kandidato sa pagkapangulo, ang mga mambabatas ay tila gumagawa na ng kani-kanilang political alignments. Ang pagsuporta sa Bise Presidente ay isang malinaw na political investment, isang paraan upang makakuha ng pabor at suporta mula sa isang paksyon na may mataas na tsansang manalo sa susunod na pambansang halalan.

Ang manifestasyon ng suporta ni Senador Robin Padilla ay nagbigay-kulay sa sitwasyon. Pinuri niya ang pagiging aktibo ng Bise Presidente sa pagtulong sa mga biktima ng kalamidad at ang kanyang abot-kamay na serbisyo sa mga lugar na hindi pa nararating ng ibang opisyal. Ikinatuwa ni Padilla na hindi binawasan, bagkus ay dinagdagan pa, ang badyet ng OVP sa Senado, at nagpasalamat sa mga kasamahan sa “hindi pag-iipit” sa Bise Presidente.

Ang hindi mapigil na suporta at ang kawalan ng iba pang mambabatas na magpahayag ng intensyong mag-interpelate ay nagresulta sa mabilis na pagsasara ng panahon ng interpelasyon. Ang badyet ay itinuring na naisumite na para sa konsiderasyon ng kapulungan. Ang mabilis na paggalaw na ito ay isang malinaw na senyales: ang OVP ay mayroong malakas na political backing sa Senado. Gayunpaman, ang pagiging mabilis na ito ay nagbukas ng mas malaking tanong tungkol sa accountability at ang pag-iwas sa mas masalimuot na usapin.

Ang “Exit Strategy” ng Gobyerno: Fake News at Destabilisasyon
Matapos ang pagdinig sa badyet, lumipat ang talakayan sa mas malawak na isyung pampulitika. Ang pinag-usapan ay ang tila kawalan ng malinaw na “exit strategy” ng gobyerno sa mga kasalukuyang problema, lalo na sa mga isyu ng korapsyon at kritisismo.

Ang madalas na estratehiya, ayon sa mga nagtalakay, ay ang isisi ang lahat sa nakaraang administrasyon (ang mga Duterte). Ngunit ang estratehiyang ito ay sinabing “pababa na paplato” dahil ang mga Pilipino ay matatalino at kritikal. Ang mga bagong impormasyon at imbestigasyon ay nagtuturo na sa ibang pinagmulan ng problema, na lalong nagpapahina sa epekto ng pagtuturo ng sisi.

Ang mas nakakabahala ay ang madalas na paggamit ng “fake news” at “destabilisasyon” bilang depensa sa tuwing may detalyadong akusasyon, tulad ng mga pahayag ni dating Congressman Zaldico. Ang paggamit ng mga termino na ito ay pinuna bilang isang taktika lamang upang i-divert ang isyu at hindi isang “tumbok sa tumbok” na tugon sa mga alegasyon.

Ito ay nagpapakita ng isang pattern kung saan imbes na magkaroon ng accountability at tugunan ang mga problema, ang diversion ay palaging sa kampo ng mga Duterte. Ang paglalagay ng label na “DDS agad” (Duterte Diehard Supporter) sa sinumang pumupuna sa gobyerno ay nagdudulot ng divisiveness at pumipigil sa malalim na diskusyon tungkol sa tunay na korapsyon. Ang problema ay: ang estratehiyang ito ay hindi na epektibo dahil ang mga isyu ay lumalabas na nagmumula sa kasalukuyang administrasyon.

Ang Papel ni VP Sara Bilang Naunang Whistleblower at ang Apat na Sulok ng Accountability
Ang talakayan ay nagbalik-tanaw sa papel ni VP Sara bilang isang tila “naunang whistleblower” sa mga isyu ng badyet. Matatandaan na kinuwestiyon niya ang 2025 budget at sinabing dalawang tao lamang ang humahawak nito. Ang pahayag na ito ay “na-validate” ng mga naganap na sakuna, tulad ng matinding pagbaha sa kabila ng libu-libong flood control projects na ipinagmamalaki ng gobyerno at pinondohan ng malalaking halaga.

Ang mga pangyayari ay nagpapatunay na mahirap nang isisi sa nakaraang administrasyon ang lahat ng problema. Ang kakulangan ng epektibong proyekto at ang patuloy na pagbaha ay malinaw na indikasyon na mayroong problema sa kasalukuyang implementasyon at pamamahala ng pondo.

Ito rin ang nagiging konteksto sa pagtingin sa mga alegasyon ni Zaldico. Bagama’t mayroong mga katanungan tungkol sa kredibilidad at motibasyon ni Zaldico—tulad ng kung bakit ngayon lang siya nagsalita at hindi sa Pilipinas—ang kanyang mga alegasyon ay hindi dapat ipagwalang-bahala. Ang ideya na ginagamit siya ng mga Duterte ay tinanggihan dahil si Zaldico ay kilalang kritiko ng mga ito.

Ang motibasyon ni Zaldico ay nakita bilang “survival mode”—isang pagtatangka na hindi siya maging “scapegoat” o “sacrificial lamb” sa mga kasalukuyang problema. Ang kanyang pagiging dating chairman ng komite ay naglalagay din ng pananagutan sa kanyang balikat.

Ang Kahalagahan ng Pananagutan at Ang Pagpipilian
Ang pinakatampok na konklusyon ng talakayan ay ang pangangailangan para sa pananagutan. Hindi sapat na sabihing “napag-utusan lamang” ang isang opisyal. Ang bawat opisyal, anuman ang kanyang posisyon, ay laging may pagpipilian na gawin ang tama para sa kapakanan ng mga Pilipino.

Ang mga alegasyon ni Zaldico ay mahalaga at hindi dapat ipagwalang-bahala. Kailangan niyang bumalik sa Pilipinas upang patunayan ang kanyang mga pahayag. Ngunit ang pagiging kritikal ng mga Pilipino ay tumataas. Ang matatalinong mamamayan ay hindi na madaling madala sa mga naratibong “DDS agad” o “fake news”.

Ang mabilis na pag-apruba ng badyet ni VP Sara sa Senado ay nagpapakita ng isang malinaw na political move para sa 2028. Ngunit ang bilis na ito ay hindi dapat magsilbing takip sa mas malalaking isyu ng korapsyon at kawalang-epektibo ng mga proyekto tulad ng flood control.

Ang bansa ay nangangailangan ng mga opisyal na handang tumayo para sa katotohanan at hustisya, hindi lamang para sa kanilang political ambition. Ang mga pangyayari ay nagpapakita na ang pulitika ng Pilipinas ay nasa isang kritikal na sangandaan, at ang desisyon kung sino ang pananagutin ay nasa kamay ng mga mamamayan.