I. Ang Sigaw ng Bayan: Ang Trillion Peso March

Ang Pilipinas ay muling nasa gitna ng malawakang pag-aalsa, hindi dahil sa political rivalry o eleksyon, kundi dahil sa galit laban sa korapsyon. Ang serye ng mga demonstrasyon at pagtitipon, na tinaguriang “Trillion Peso March,” ay sumasalamin sa malalim na pagkadismaya ng publiko sa sistema ng pamamahala at sa kawalan ng pananagutan ng mga opisyal.

Ang sentro ng pag-aalsa ay ang “Flood Control Scandal”—isang massive na iskema ng katiwalian kung saan tinatayang ₱118.5 Bilyon o posibleng umabot pa sa ₱1.9 Trillion ang nawawala o naabuso mula sa pondo na inilaan para sa mga proyekto ng flood control at infrastructure. Para sa mamamayang Pilipino, ito ay hindi lamang isyu ng pera; ito ay isang katanungan ng buhay at kamatayan.

Ang iskandalo ay lalong nagpainit nang tamaan ang bansa ng sunud-sunod na malalaking bagyo, gaya ng Kalmaegi at Fung-wong. Sa harap ng malawakang pagbaha at pinsala, ang kawalan ng effective na flood control systems ay direktang ipinunto sa mga opisyal na nagnakaw ng pondo. Ang paglabas sa lansangan ay naging isang act of survival at isang moral imperative.

II. Ang Pagkakaisa ng Protesta: Sino ang Lumalaban?

Ang anti-corruption rallies na ito ay kapansin-pansin dahil sa lawak at pagkakaisa ng mga kalahok. Hindi ito limitado sa iisang paksyon o political color lamang.

A. Ang Kapangyarihan ng Simbahan

Isa sa pinakamalaking salik sa pagtitipon ay ang paglahok ng iba’t ibang sektor ng simbahan. Ang Iglesia Ni Cristo (INC), na may massive political influence, ay nanguna sa isang tatlong-araw na “Rally for Transparency and Better Democracy” na nakaakit ng tinatayang 650,000 katao sa Luneta. Kasabay nito, ang iba pang mga religious organizations at mga dioceses ay nagpahayag din ng kanilang suporta sa panawagan para sa accountability. Ang paglahok ng simbahan ay nagbibigay ng moral na bigat at legitimacy sa protesta.

B. Civil Society, Kabataan, at Pulitika

Mula sa mga labor groups, human rights advocates, hanggang sa mga estudyante mula sa top universities (tulad ng UP at Ateneo), ang mga tinig ng civil society ay lumabas nang malakas.

Ang mga kabataan ay partikular na vocal dahil nakikita nila na ang korapsyon ay nagtatanggal ng kanilang kinabukasan. Ang mga social media groups ay naging active platforms para sa organizing at information dissemination.

Mahalaga ring tandaan na ang protesta ay ginagamit ng iba’t ibang political factions. Ang mga loyalists ni dating Pangulong Duterte, halimbawa, ay sumasali upang i-pressure ang administrasyong Marcos, habang ang mga traditional opposition groups ay ginagamit ang pagkakataon upang i-assert ang kanilang role bilang watchdog.

III. Ang Pagtugon ng Estado: Sa Pagitan ng Aksyon at Public Relations

Ang administrasyon ni Pangulong Marcos Jr. ay nasa ilalim ng matinding init. Ang tugon ng Malacañang ay kinailangang maging mabilis, matibay, at kapani-paniwala upang hindi tuluyang magdulot ng legitimacy crisis.

A. Mga Legal Actions at Pagkilos ng Gobyerno

Pangako ng Accountability: Ang Pangulo ay nagbigay ng mga strong statements na walang sacred cow at nangakong “ipapakulong bago Pasko” ang mga may kasalanan.

Pagsasampa ng Kaso: Ang Department of Justice at ang National Bureau of Investigation ay agresibong naghahanda ng mga criminal complaints laban sa mga contractors, dating opisyal, at mga mambabatas na sangkot. Ang ilang opisyal, tulad ni Henry Alcantara, ay nagsimula nang magbalik ng bilyun-bilyong piso (₱110M) bilang restitution.

Pagpapatupad ng Kaayusan: Upang matiyak ang kaligtasan sa mga rallies, nagpatupad ang gobyerno ng mga hakbang tulad ng suspensyon ng Permit to Carry Firearms Outside Residence (PTCFOR) sa Metro Manila, at pagpapakalat ng 15,000 pulis upang magbantay.

B. Ang Dilemma ng Pampublikong Tingin (Public Perception)

Sa kabila ng mga aksyon ng gobyerno, nananatili ang pagdududa:

Pagsasakripisyo ng Scapegoats: May mga nag-iisip na ang mga kinasuhan ay scapegoats lamang, habang ang mga tunay na masterminds na may koneksyon sa pulitika ay pinoprotektahan.

Tiyempo ng Aksyon: Ang paghahanap ng accountability ay tila nagiging reactive lamang, kasunod ng matinding pag-init ng publiko, sa halip na proactive.

IV. Konklusyon: Ang Hamon ng Accountability sa Pilipinas

Ang mga anti-corruption rallies ay hindi lamang tungkol sa flood control projects. Ito ay tungkol sa pagkapagod ng mga Pilipino sa kultura ng impunity—kung saan ang mga may kapangyarihan ay nagagawa ang lahat nang walang takot sa consequence.

Ang “Trillion Peso March” ay isang demokratikong pagpapakita na ang civic participation ay buhay at malakas. Ito ay isang mahalagang check and balance laban sa kapangyarihan.

Ang hamon ngayon ay nasa Pangulo at sa kanyang administrasyon. Hindi sapat ang mga salita; ang kailangan ay matibay na ebidensya at matagumpay na pagpapakulong ng mga high-profile na opisyal. Tanging sa ganitong paraan mababawi ng gobyerno ang tiwala ng mamamayan. Kung hindi, ang “massive political storm” na ito ay hindi magpapahinga at patuloy na magiging banta sa stability ng kasalukuyang administrasyon.

Ang sigaw ng bayan ay malinaw: Wakasang ang Korapsyon! at ang gobyerno ay dapat kumilos nang decisive at transparent upang patunayang karapat-dapat sila sa mandate na ibinigay sa kanila.