I. Ang Kaba sa Pamagat at ang Tungkulin ng Katarungan

Ang pamagat na “POLITICAL IMMUNITY? The Shocking Truth Behind Comelec’s Decision to Clear Senate President Chiz Escudero of a Massive 30-Million Peso Election Offense Scandal That Has the Entire Nation Questioning the Justice System” ay isa na namang matingkad na halimbawa ng sensationalism na nagpapakita ng malalim na pagdududa ng publiko sa sistema ng katarungan sa bansa.

Ang core ng balita ay ang opisyal at legal na desisyon ng Commission on Elections (Comelec) na paboran si Senate President Francis “Chiz” Escudero at i-clear siya mula sa anumang paglabag kaugnay ng ₱30-Milyong campaign contribution na natanggap niya noong 2022 elections. Ang donasyong ito ay nagmula kay Lawrence Lubiano, ang Pangulo ng isang kumpanyang may malalaking kontrata sa gobyerno.

Sa mata ng pulitika, ang timing ng desisyong ito ay naglalagay sa Comelec at sa administrasyon sa ilalim ng matinding kritisismo. Nangyayari ito sa gitna ng umaatikabong “Flood Control Scandal”—isang usapin kung saan bilyun-bilyong pondo ng bayan ang diumano’y nawala dahil sa korapsyon sa mga government contracts. Ang pagkaka-clear ni Escudero ay tinitingnan ng marami hindi bilang vindication, kundi bilang proteksiyon sa pulitika o “political immunity.”

II. Ang Pag-aanalisa ng Legal na Batayan ng Desisyon

Ang Political Finance and Affairs Department (PFAD) ng Comelec ay naglabas ng nine-page resolution na nagrekomenda na itigil ang imbestigasyon laban kina Escudero at Lubiano. Ang desisyon na ito ay nakasalalay sa dalawang (2) mahahalagang legal na prinsipyo na madalas salungat sa karaniwang pag-iisip ng publiko:

A. Ang Prinsipyo ng Separate Juridical Personality

Ito ang pinakamahalagang legal pillar ng desisyon. Iginiit ng Comelec na ang contribution ay ginawa ni Lubiano sa personal na kapasidad niya, hindi bilang President ng kumpanyang Centerways Construction and Development Inc.

Ayon sa batas korporasyon, ang isang korporasyon (Centerways) at ang indibidwal na nagpapatakbo nito (Lubiano) ay may magkahiwalay na legal na pagkatao. Ayon sa PFAD, dahil walang solid evidence na nagpapakita na ang pondo ay nagmula sa corporate funds ng Centerways at hindi personal na pera ni Lubiano, hindi maaaring balewalain ang prinsipyo ng separate juridical personality. Ang “mere fact” na si Lubiano ay isang government contractor ay hindi sapat na dahilan para hatulan siya, maliban kung may direktang ebidensya ng pandaraya o coercion.

B. Ang Kahulugan ng Seksyon 95(c) ng OEC

Ang Omnibus Election Code (OEC), Seksyon 95(c), ay nagbabawal sa pagtanggap ng campaign contribution mula sa mga taong may kontrata sa gobyerno. Ngunit dahil ipinaliwanag ng Comelec na si Lubiano ay nag-abuloy bilang indibidwal at hindi on behalf ng kumpanya, necessarily follows na ang akusasyon ng paglabag ay hindi matibay.

Para sa mga kritiko, ang ganitong interpretasyon ay nagbibigay ng butas sa batas (loophole). Maaaring gamitin ng mga contractor ang kanilang personal na yaman upang tustusan ang mga pulitiko, na nagpapahintulot sa kanila na makakuha pa rin ng pabor o influence kapalit ng donasyon, nang hindi tuwirang nilalabag ang OEC.

III. Ang Political Immunity o Legal Immunity?

Ang paggamit ng pariralang “POLITICAL IMMUNITY” ay hindi tumutukoy sa legal immunity na protektado ng Konstitusyon. Sa halip, ito ay tumutukoy sa pampulitikang Persepsyon (Perception) ng proteksyon na tinatamasa ni Escudero bilang Senate President, ang ikatlong pinakamataas na opisyal ng bansa.

A. Ang Optics ng Kapangyarihan

Ang malaking halaga ng donasyon (₱30 milyon) at ang kasabay na pagkalantad ng Flood Control Scandal ay nagpapabigat sa optics ng sitwasyon. Ang publiko ay nagdududa:

Bakit ang isang government contractor ay magbibigay ng malaking halaga sa isang pulitiko kung wala itong kapalit na pabor?

Kung personal na pera ito, gaano katotoo na hindi ito kickback mula sa government projects?

Ang legal na basehan ng Comelec ay maaaring technically correct, ngunit ito ay nagpapalabas na ang sistema ay may dalawang pamantayan—isa para sa mga powerful na pulitiko at isa para sa karaniwang mamamayan. Ang ganitong pagdududa ang nagpapalakas sa naratibo na ang clearing ay political at hindi purely legal.

B. Ang Pagkuwestiyon sa Justice System

Ang pagiging viral ng pamagat ay sumasalamin sa malawakang kawalan ng tiwala sa mga institusyon ng gobyerno. Ang mga mamamayan ay tired at fed up sa mga loopholes na nagpapahintulot sa mga pulitiko at mga konektadong negosyante na makatakas sa accountability sa ilalim ng technicalities.

Para sa marami, ang desisyon ng Comelec ay hindi nagtataguyod ng justice kundi nagtataguyod ng kultura ng impunity—kung saan ang mga mayaman at makapangyarihan ay may paraan upang linisin ang kanilang pangalan, kahit na ang mga sirkumstansya ay highly suspicious. Ang clearing kay Escudero, sa gitna ng paghahanap ng accountability sa flood control scandal, ay naging isang simbolo ng flaws sa sistema.

IV. Konklusyon: Isang Labanan ng Batas at Kapanipaniwala

Ang desisyon ng Comelec na i-clear si Senate President Chiz Escudero ay isang legal na katotohanan sa kasalukuyan. Gayunpaman, ang headline ay naglalabas ng isang mas malaking katotohanan sa lipunan: Ang kapanipaniwala (credibility) ng ating justice system ay nasa matinding pagsubok.

Ang kasong ito ay nagtuturo ng mahalagang aral: Ang batas at ang katarungan ay hindi laging nagtatagpo. Maaaring ligal ang isang aksyon, ngunit kung ito ay salungat sa moral at ethical na pananaw ng publiko, ito ay magdudulot ng krisis sa tiwala.

Si Senador Escudero ay technically free sa kasong ito. Ngunit ang anino ng hinala at ang pagdududa ng publiko ay mananatili, lalo na habang siya ay nasa posisyon ng kapangyarihan at patuloy na umiinit ang isyu ng korapsyon sa Pilipinas. Ang “Shocking Truth” ay hindi ang innocence ni Escudero, kundi ang kadaliang ma-manipula ang legal na sistema para sa kapakinabangan ng mga pulitiko. Ang laban para sa tunay na transparency at accountability ay patuloy na magpapatuloy.